Năm lựa chọn quan trọng nhất trong cuộc đời

Trong vô vàn lựa chọn mà đời người phải trải qua, không phải lúc nào chúng ta cũng đúng. Nhưng, trước những lựa chọn quan trọng nhất, việc đưa ra quyết định sáng suốt sẽ cho chúng ta một cuộc đời "thăng hoa" như mong muốn và ngược lại.

Đối với những người trẻ, điều này lại càng có ý nghĩa hơn bởi họ có cả một tương lai phía trước đang chờ đợi, mà việc đưa ra những lựa chọn đúng được sớm chừng nào lại khiến tương lai ấy rõ ràng hơn chừng đó.

​

1. CHỌN LẼ ĐỂ SỐNG

Lẽ sống chính là hoài bão và sứ mệnh của cuộc đời, là giá trị nền tảng, chuẩn hành xử của của chính mình. Xác định lẽ sống chính là trả lời câu hỏi: “Mình là ai, mình sống để làm gì, mình sẽ dùng cuộc đời của mình vào việc gì và việc đó có đáng để dùng hay không?”.

Xác định lẽ sống cũng chính là việc chọn cho mình lý do để sống (rốt cuộc ý nghĩa của cuộc đời mình nằm ở đâu) - được coi là “đích đến”, “bánh lái”, hay sẽ là “ma đưa lối, quỷ đưa đường” trong cuộc đời chúng ta. Đây là lựa chọn quan trọng bậc nhất, ảnh hưởng tới tất cả những lựa chọn còn lại. Không phải ai cũng chọn được đúng “đích đến” và “bánh lái” cho mình và hậu quả là cuộc đời của họ nhiều khi sẽ rất uổng phí hoặc vô cùng bi kịch. Con người sinh ra vốn dĩ là lương thiện, nhưng chọn lẽ sống khác nhau thì sẽ có những con người khác nhau, cuộc đời khác nhau và số phận khác nhau.

2. CHỌN NGƯỜI ĐỂ LẤY

Phải bắt đầu lựa chọn này từ việc mình muốn có một gia đình như thế nào. Tình yêu là một phạm trù hoàn toàn mang tính cảm xúc nhưng hôn nhân lại có cả yếu tố lý trí. Lấy vợ, lấy chồng thì có lẽ ai cũng làm được (chỉ trừ những người không thèm lấy hoặc không tìm được người phù hợp). Tuy nhiên, không phải ai cũng tìm cho mình được một người vợ, người chồng, và đồng thời cũng là một người bạn đời!

Người ta hay nói là trong tất cả các kiểu bạn (bạn xã giao, bạn tâm giao, bạn tư giao, bạn tri kỷ...) thì chọn bạn đời là khó nhất. Khi chọn bạn đời, điều kiện cần là tình yêu thương nhưng quan trọng hơn là cả hai phải chia sẻ được lẽ sống và hệ giá trị suốt cả cuộc đời. Có thể khi cưới nhau, vợ chồng chưa thực sự là bạn đời, chưa xác định rõ lẽ sống, chưa có chung một hệ giá trị nhưng họ sẽ cùng thay đổi nhau và thay đổi chính mình để không chỉ là người chồng, người vợ của nhau, mà còn là người bạn trên hành trình còn lại của cuộc đời. Được như vậy, cuộc đời sẽ thăng hoa!

3. CHỌN VIỆC ĐỂ LÀM

Thực tế cho thấy đang có xu hướng chọn nghề và đổi nghề theo “mốt”. Nghề nào được gắn mác “thời thượng” là giới trẻ đổ xô vào tìm “vận may”. Thậm chí khi đã thành công với một nghề nào đó thì phần đông lại cùng tìm đến một nghề, đó là nghề chính trị. Thực ra, xã hội có nhiều đỉnh chứ không chỉ có một đỉnh là quyền lực: Trở thành một chính trị gia tài ba là một đỉnh; trở thành một nhạc sĩ lớn cũng là một đỉnh; trở thành một bác sĩ giỏi cũng là một đỉnh, trở thành một kiến trúc sư danh tiếng cũng là một đỉnh... Thực ra, làm một bác sĩ giỏi vẫn tốt hơn là làm một viện trưởng tồi, làm một giáo sư giỏi thì quan trọng hơn là làm một hiệu trưởng kém.

Thực ra, làm sếp hay làm lính, làm thầy hay làm thợ, làm quan hay làm dân, làm chủ hay làm thuê... đều không quan trọng, mà quan trọng là làm cái gì mà mình giỏi nhất, phù hợp với tính cách của mình nhất và tạo ra giá trị nhiều nhất (cả giá trị tài chính và giá trị xã hội).

Bên cạnh chọn công việc và nghề nghiệp phù hợp để làm, chúng ta cũng cần tìm cho mình một nơi làm phù hợp để gắn bó (công ty, tổ chức nào, ngành nào, lĩnh vực nào, vùng miền nào...). Điều này rất quan trọng vì công việc không chỉ là chỗ để đóng góp, mưu sinh mà còn là nơi để học tập và phát triển. Ngày nay, người ta bị ảnh hưởng bởi chính nơi mình làm việc nhiều hơn là nơi mình học. Cũng đều tốt nghiệp một trường đại học, đều học giỏi như nhau nhưng sau mấy năm ra trường sẽ có 2 cuộc đời khác nhau, 2 tương lai khác nhau mà nguyên nhân là vì đã có 2 lựa chọn về công việc khác nhau.

4. CHỌN THẦY ĐỂ HỌC

Sự học luôn là một trong những “sự nghiệp” quan trọng nhất trong cuộc đời của mỗi người. Dưới đây là 5 “người thầy” gần gũi và hữu ích nhất:

Thầy

Đây là những người thầy bằng xương bằng thịt, trực tiếp khai sáng trí tuệ và nuôi dưỡng tâm hồn cho chúng ta. Thầy thì có nhiều nhưng không phải ai cũng là người thầy đúng nghĩa, không phải ai cũng có thể dẫn dắt người học làm chủ quá trình học và khám phá thế giới vô tận của tri thức. Vì thế mà việc chọn đúng người để học, để tôn làm thầy có ý nghĩa quan trọng là vậy.

Sách

Sách là một trong những con đường dễ nhất, rẻ nhất và nhanh nhất cho sự học của mỗi người. Sách không chỉ là người thầy mà còn là người bạn tri kỷ, luôn tử tế, nhẫn nại, chờ đợi và chịu đựng chúng ta. Học từ sách là học từ những bộ óc vĩ đại nhất của loài người, là việc biến túi khôn của nhân loại vốn đã được đúc kết trong sách thành của mình. Chúng ta có thể đưa những người thầy vĩ đại nhất của thế giới, từ cổ tới kim, từ Đông sang Tây, về tận nhà để dạy cho mình, bất kể thời điểm nào mà chi phí nhiều khi chỉ bằng... tô phở.

Tuy nhiên, không đọc sách thì chắc chắn là không giỏi nhưng đọc sách nhiều cũng chưa chắc tạo ra giá trị. Vấn đề còn nằm ở chỗ chọn sách nào để đọc, đọc như thế nào và học được gì từ sách.

Kinh nghiệm

Trên đời này có những cái mà không trả giá thì không thể học được, nhưng cũng có những cái không cần trả giá cũng có thể học được. Cuộc đời chúng ta sẽ không thể tránh khỏi những thất bại, vấn đề là sau mỗi thất bại thì cần phải rút ra được những bài học để những thất bại tương tự không còn tái diễn trong tương lai. Có những người cho rằng, nếu muốn không thất bại thì tốt nhất là đừng có làm gì nữa, nhưng nếu vậy thì sẽ có một thất bại cực lớn khác, đó là thất bại cả cuộc đời. Để hạn chế thất bại và trả giá, cần phải học rất nhiều từ 2 “người thầy” đầu tiên (thầy và sách).

Nhân vật

Họ có thể là các bậc thức giả (để chúng ta học tri thức) hoặc những nhân vật có ảnh hưởng trong xã hội (học tinh thần, ý chí). Chính những câu chuyện thành công, thất bại, những trải nghiệm, tư tưởng, tài năng và nhân cách của họ sẽ là bài học quý giá cho mình trên con đường tự khai sáng bản thân mình và những người quanh mình.

Tuy nhiên, phải có năng lực thẩm định, biết mình là ai, biết ai là ai, cái gì là cái gì, nếu không thì sẽ vô cùng nguy hiểm, người đáng khinh thì lại trọng, người đáng trọng lại khinh.

Internet

Được coi là một trong những phát minh quan trọng nhất của thế kỷ 20, làm cho cả nhân loại thay đổi một cách sâu sắc và khác biệt hẳn so với những thời kỳ trước đó, Internet thực sự là công cụ hữu hiệu cho sự học của mỗi người. Thời đại Internet hình thành 2 loại người: “Công dân mạng” và “Sâu mạng”. “Công dân mạng” là những người sử dụng Internet như một công cụ để nâng cao kiến thức của mình, phục vụ cho công việc và cuộc sống. Còn “sâu mạng” là những kẻ phung phí phần lớn thời gian, sức lực của mình vào những trò tiêu khiển trên mạng hoặc phá hoại, có thể có “sâu cuốn lá” (game online), “sâu đục thân” (coi phim sex), “sâu chat” (tán chuyện gẫu); “sâu phá hoại” (hacker mũ đen)... Là “công dân mạng” hay “sâu mạng”, đó cũng là một lựa chọn quan trọng đối với người trẻ trong thời đại này.

5. CHỌN BẠN ĐỂ CHƠI

Nói đến con người là hàm ý tới con người xã hội với nhiều mối quan hệ đan xen, và cũng chính những mối quan hệ đó định hình chân dung một người. Chẳng hạn, phương Tây có câu: Hãy nói cho tôi biết bạn của bạn là ai, tôi sẽ nói bạn là ai. Còn ông bà mình, khi nhận xét về một người hoặc một nhóm người nào đó thì thường nói: “Mã tầm mã, ngưu tầm ngưu” hoặc “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” (ngoại trừ một số ít người quá đặc biệt, quá cá tính thì gần mực sẽ không đen, mà gần đèn cũng chẳng sáng).

Trong đời người, ngoài người bạn quan trọng nhất là bạn đời thì cần phải có bạn tâm giao, bạn thâm giao, thậm chí là bạn tri kỷ, chứ không phải chỉ có những người bạn hời hợt, quen biết xã giao, ngoại giao. Họ là những người cùng nhau chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, chia sẻ một hệ giá trị và những lý tưởng sống, giá trị sống. Dẫu vậy, họ có thể có những con đường khác nhau trên hành trình lập thân, lập nghiệp.

Có thể nói bạn bè chính là “tài sản” của mỗi người (“Giàu vì bạn, sang vì vợ”), là nguồn chia sẻ, động viên, hỗ trợ khi cần thiết. Song, như thế không có nghĩa là tận dụng bạn, lợi dụng bạn. Ngược lại, chơi với bạn cần phải xác định là để giúp bạn cùng phát triển và tiến bộ. Một tình bạn nếu được xây đắp trên tinh thần như vậy thì sẽ vô cùng bền vững và tốt đẹp.

Chọn Lẽ để sống là chọn “đích đến” và “bánh lái”, là chọn “hệ điều hành” cho cuộc đời; Chọn Người để lấy là lựa chọn cho mình một gia đình, một tổ ấm, một nơi chốn bình yên để đi về, để là “bệ phóng” của nhau trong cả cuộc đời; Chọn Việc để làm là chọn cho mình một sự nghiệp, để hiện thực hóa giấc mơ cuộc đời; Chọn Thầy để học là chọn những nhân vật hoặc phương cách để trang bị cho mình những hiểu biết và năng lực để hoạch định và thực thi chiến lược cuộc đời; Chọn Bạn để chơi là kiếm tìm và nuôi dưỡng những tình bạn đẹp nhằm làm giàu có thêm cho cuộc đời của mình. Tất cả những lựa chọn quan trọng này cần phải được đặt ra và thi triển hết sức nghiêm túc, để những câu hỏi ở đầu bài: Mình là ai? Mình sống để làm gì? Cuộc đời mình sẽ đi đâu về đâu? Rốt cuộc là mình sẽ dùng cuộc đời mình vào việc gì và việc đó có đáng để dùng hay không? Mình muốn có một cuộc đời ra sao?... được trả lời một cách trọn vẹn. Bằng cách đó người trẻ sẽ có một cuộc đời đáng sống, như có thể đúc kết thành:
“Your Choices, Your Life” (Lựa chọn của bạn quyết định cuộc đời của bạn),
“Your Values, Your Fate” (Giá trị bạn chọn sẽ quyết định số phận của bạn”).(sưu tầm).

 

Quit your job and Follow your Dream

Khi bạn đã có một công việc tốt hoặc ổn định, đặc biệt trong lúc kinh tế khó khăn lại ở cái tuổi chập chênh như tôi đây thì chẳng ai muốn bỏ việc để đi làm một cái gì đó khác đi cả. Tôi nghĩ nhiều, xét nhiều và đọc cũng không ít về vấn đề này. Quả thật mình không còn mấy thời gian nữa, sắp 30 rồi. Ra trường từ 2006 tới nay đã nhảy tới 4 công ty ( thực ra là 6 chứ không phải 4 ). Nhảy việc đâu có ai muốn, cũng may là vẫn nhảy trong ngành thôi nên không có gì đáng nói lắm.

Ở vị trí của mình liệu các bạn sẽ làm điều mà mình đang làm? Bỏ một công việc tốt, vị trí tốt để tạm thời ở nhà tĩnh tâm suy nghĩ xem mình nên tiếp tục như thế nào? Làm gì đây? tiếp tục đi xin công việc mới cùng ngành đã học hay là bắt đầu với công việc ở một lĩnh vực mới? Theo đuổi ước mơ nghề nghiệp và khát vọng của chính mình?

Sau vài lần nghỉ việc thì cũng nghiệm ra một vòng tròng tâm lý nhiều người hay mắc phải thế này, chúng ta cùng chiêm nghiệm xem liệu có đúng với mình không nhé?

​

Những lần nghỉ việc trước mình không hề suy nghĩ nhiều như lần này, có lẽ đơn giản vì đã có gia đình, có con nên đầu óc cũng phải tính trước tính sau hơn? hay có lẽ đó cũng là một ảnh hưởng tốt của sếp hiện tại của mình? Dù gì đi nữa thì quyết định cũng đã là quyết định rồi! Cuối cùng thì lại một lần nữa mình thoát khỏi vòng tròn tâm lý quái quỷ này!

Sáng nay vừa ngồi dịch nhanh bài viết của anh Chris F Havey – CEO của nên Navigos, anh cũng đã từng rơi vào trường hợp đó, câu chuyện khá hay và lôi cuốn!

​

Jeff Bezos đã chỉ cho tôi khi nào thì nên nghỉ việc!

Câu chuyện bắt đầu vào mùa thu năm 1999, đỉnh điểm của thời kỳ bong bóng internet. Tôi tốt nghiệp từ một trường kinh doanh một vài tháng trước đó và cố gắng hết sức mình để có được một công việc trong một công ty dot com. Tôi biết rằng internet sẽ thay đổi thế giới kinh doanh và tôi muốn trở thành một phần của sự thay đổi đó.

Và rồi tôi cũng nhận được một lời mới làm việc từ một công ty dot com – Amazon.com. Nhưng vấn đề là công việc đó lại nằm trong bộ phận tài chính, công việc này không phải là công việc mục tiêu của tôi. Chưa kể mức lương lại thấp không đủ để tôi trang trải cuộc sống, tiền ăn và tiền vay để đi học trước đây.

Tôi thấy tuyệt vọng trong việc tham gia vào thương mại điện tử, ngay cả khi bản thân mình đã tự thuyết phục bản thân rằng chỉ cần mình cứ vào đã. Sau này mình sẽ thay đổi lại tình thế.

Tôi đi một quãng đường rất dài tới Bang Seattle. Một tháng để có được một công việc mơ ước, để rồi thấy thật khổ sở.

“Tài chính” nghe thì rất hay đấy. Nhưng công việc của tôi là bất cứ điều gì, ngoài cái hay đó. Trách nhiệm chính của tôi là suốt ngày ngồi trong một văn phòng nhỏ và duy trì một bảng tính quái quỷ để theo dõi và quản lý tiền lương của hàng ngàn nhân viên của Amazon. [Thật đấy, một tập đoàn hùng mạnh như Amazon đã từng có những vấn đề quản lý hệ thống nội bộ của mình.]

Đôi khi tôi phải thu thập dữ liệu theo yêu cầu của các nhóm phát triển sản phẩm hoặc Marketing khi họ cần số liệu để phân tích để đo lường kết quả Marketing và kết quả kinh doanh.Điểm chấm hết cuối cùng cũng đến khi đội thực tập sinh mua hè đưa tôi một yêu cầu dữ liệu rất đặc biệt và gian khổ. Tôi đã phải dành hầu hết thời gian trong ngày để tìm ra những mảng công thức phù hợp và theo dõi những dữ liệu có dấu hiệu bất thường. Tôi chợt nghĩ: “MK, tôi muốn được tham gia công việc phân tích kinh doanh, chứ không phải cả ngày hùng hục như con khỉ đi cào bới dữ liệu trong khi kẻ khác thì vui chơi và chờ kết quả”

Tiếp theo là sếp của tôi, Bill. Người có kỹ năng lãnh đạo vô cùng “khủng khiếp”.

Bill không ngồi cùng chúng tôi trong văn phòng nhỏ. Theo tôi biết thì công việc chính của ong ấy là lấy kết quả phân tích mà tôi làm, sau đó trình bầy lại với các Phó giám đốc của các phòng ban. Rồi quay lại yêu cầu tôi chỉnh sửa sau khi đã nhận được phản hồi từ các cuộc họp. Hắn thậm chí còn chả biết các bảng tính được tính toán thế nào. Lạ thế mà không một lần nào ông ta mời tôi đến các cuộc họp này. Với tôi ông ta chỉ đứng vai trò là người đưa tin vô giá trị giữa tôi và các vị Phó chủ tịch thôi.

Toàn là thứ vớ vẩn, tôi đã nghĩ có thể mình sẽ chịu khó khăn trong một năm, sau đó tìm cách để chuyển sang bộ phận sản phẩm hoặc Marketing. Tôi vẫn rất yêu thích thương mại điện tử (dot-com biz ).

Và rồi trận cuối cùng cũng đến!

Chuyện bắt đầu khi một MBA mới được tuyển dụng vào nhóm của tôi. Điều bất ngờ là tôi thấy tiền lương của cô ấy cao hơn tôi, trong khi trước đó người ta nói với tôi là mức lương của tôi là mức lương tiêu chuẩn ( chung ) cho các MBA mới vào. Thêm phần đau thương nữa là tôi còn có kinh nghiệm tốt hơn người mới này rất nhiều. Tôi đã qua gặp sếp và yêu cầu nâng lương ngang bằng với cô ấy.

“ Không. Anh đã chấp nhận vào làm tức là anh đã chấp nhận mức lương này” và tỏ thái độ không muốn thương thảo thêm.
Tôi như bị thiêu rụi trong bế tắc, và rồi Jeff Bezos đã chỉ ra con đường cho tôi.

Đó là tại cuộc gặp hàng quý “All hands Meeting” của Amazon để công bố và thảo luận liên quan tới kết quả kinh doanh quý 3 năm 1999. Tất cả mọi người trong công ty phải tham dự.


Với tư cách là người dẫn đầu Bezos đứng vai trò dẫn dắt cuộc họp. Ông như thể đang tiết ra nguồn năng lượng, sự nhiệt tình và niềm tin khi ông thảo luận về kết quả và tương lai tươi sáng của Amazon. Vào cuối cuộc họp, ông lấy một câu hỏi từ một nhân viên bình thường của Amazon.

Người đó đã hỏi “Tôi phải làm gì nếu tôi có một ông sếp tồi? Tôi đã cố gắng nói chuyện với ông ta nhưng ông ta sẽ không nghe tôi và mọi việc không hề được cải thiện ” Người đó nói thêm một vài chi tiết. Nó nghe có vẻ kiểu như một tình huống khó chịu, và tay sếp được tả đã rất có vẻ là một tay sếp tồi. Y như việc tôi đang gặp phải lúc này.

Bezos làm tôi ngạc nhiên với câu trả lời thẳng thừng của mình trước hàng ngàn người.

“Bạn nên nghỉ việc”

Ban đầu tôi thấy thất vọng, sau đó tôi nhận ra rằng các nhà quản lý của Bezos mới là nhà quản lý chứ không phải tôi. Chả có CEO nào lại muốn tham gia giải quyết việc tranh chấp giữa các nhà quản lý và nhân viên. Một là CEO thấy nhà quản lý đó không tốt và sai thải hoặc không thì nhân viên đó nên tự nghỉ việc và tìm một nơi tốt hơn để làm việc. Bezos có thể cũng chả biết Bill là ai, ngoài ra Bill làm công việc của ông ta rất tốt.
Tôi nhận ra rằng Bezos đã đúng. Có là chỉ có một giải pháp.
Tuần sau, tôi tiến vào văn phòng của Bill.
“Tôi muốn tăng lương. Đó là công bằng. ”
“Không.”
“Vậy được. Tôi xin nghỉ việc. Hôm nay là ngày thông báo đầu tiên của hai tuần theo quy định”

Tôi vừa bỏ công việc đầu tiên sau tốt nghiệp MBA của tôi khi mới làm được 6 tuần. Tôi phải trả tiền vay học và chỉ còn vài đô lẻ trong tài khoản ngân hàng. Trong đầu tôi không hề có ý niệm là mình sẽ làm gì tiếp theo.

Và tôi vẫn ra khỏi phòng của Bill với cảm giác như mình dang là một triệu phú tiền đô. Hóa ra đó lại là một trong những quyết định tốt nhất của tôi.

Tôi tìm được một công việc cực đã tại Yahoo! Một vị trí tốt hơn, lương cao hơn ngay trong trung tâm của thế giới thương mại điện tử, silicon Valley.

Sau đó tôi hạ cánh xuống một công việc rất mát tại Yahoo!. Một vị trí tốt hơn và lương cao hơn trong trung tâm của thế giới kinh doanh Internet, Silicon Valley. Oh yeah, và cả môi trường tốt hơn. Nếu tô ở lại Amazon Tôi không nghĩ mình có thể làm được tốt như lúc này.

Tôi làm theo mác bảo của trái tim. Vũ trụ chăm sóc và không bỏ rơi tôi. ( I followed my heart. The universe took care of me.)–> Mình thích câu này nhưng chịu không chuyển sang tiếng Việt được, chắc tại văn còn mù quá

[Tôi có một kỷ niệm tuyệt với khi lái xe một mình từ Seattle tới San Francisco - Tôi sẽ không bao giờ quên hàng triệu ngôi sao lấp lánh trên bầu trời đen mà tôi được ngắm trong đêm đó lúc 11:00 tại khu vực nào đó gần Mt. Shasta, California. Đó là một trải nghiệm về tâm linh.]
Biết khi nào nên nghỉ việc, và có can đảm để nghỉ việc – Là một phần cần thiết để theo đuổi con đường sự ghiệp đích thực của bạn.
Cảm ơn Jeff! Cảm ơn Chis!
(sưu tầm).