Còn con gì ác và vô cảm hơn con người?

Mời các bác đọc và chia sẻ suy nghĩ của mình

Thi thể một em bé quấn hờ trong chiếc chăn mỏng, bỏ lại trên bờ tường, bị côn trùng bâu kín. Một cụ già bị ngã vỡ đầu chảy máu loang trên vỉa hè, xung quanh mọi người thản nhiên đứng nhìn. Nhìn ảnh mới thấy, còn con gì ác hơn con người nữa đây?

Cụ già ngã trên đường chỉ khiến người ta đứng xem mà không ai giúp đỡ

Nghề nghiệp khiến tôi được tiếp xúc với nhiều hạng người trong xã hội, giàu hay nghèo, già hay trẻ, có địa vị hay chỉ “phó thường dân”, dễ gần hay kiêu kỳ... Gặp gỡ nhiều, trò chuyện nhiều giúp tôi có được một kết luận của riêng mình: “người văn minh nhất là những người biết lánh xa báo chí, lánh xa xã hội thông tin”. Nghe thật là phi lý và khôi hài, trong thời buổi người ta hô hào và bỏ không ít tiền của để đưa internet về vùng sâu vùng xa, để xóa bỏ hố ngăn cách nông thôn, thành thị thì có ai lại dám nói: không báo chí, không internet là “văn minh”? Nhưng đó là một thực tế đau lòng của thế giới chúng ta, ở thời điểm thế kỷ 21- vốn được tự hào là “có những bước phát triển vượt bậc về văn minh nhân loại”. Cứ mở báo hàng ngày ra thì thấy, việc tốt thì ít mà chuyện xấu xa đồi bại thì nhiều. Nhờ internet, báo mạng, facebook... nối các điểm xa hàng vạn cây số với nhau trong một nháy mắt, thế là hàng ngày chúng ta được tiếp xúc với bao nhiêu chuyện rác rưởi ghê người từ thành phố đến thôn quê, từ trong nước đến ngoài nước. Đơn cử hai bức ảnh có thể khiến chúng ta lạnh người khi trông vào dưới đây, nếu không “nhờ” có internet thì không đời nào độc giả được “khai nhãn”. Thi thể một em bé quấn hờ trong chiếc chăn mỏng, bỏ lại trên bờ tường, bị côn trùng bâu kín. Một cụ già bị ngã vỡ đầu chảy máu loang trên vỉa hè, xung quanh mọi người thản nhiên đứng nhìn. Nhìn ảnh mới thấy, còn con gì ác hơn con người? Trong khi loài người truyền cho nhau xem bức ảnh một bà mẹ chó cố sức cắp từng đứa con nhỏ yếu ớt từ trong một đám cháy lên chiếc xe cứu hỏa, thì có những bà mẹ người để thi thể đứa trẻ trên bờ tường cho côn trùng bâu kín. Trong khi chú chó Hachiko sau ngày chủ mất 9 năm vẫn hàng ngày ra ga tàu đứng đợi, cho đến lúc trút hơi thở cuối cùng thì vẫn có những con người đứng khoanh tay nhìn một cụ già ngã vỡ đầu máu chảy lênh láng nằm ngay đơ trên vỉa hè, ngay dưới chân mình. Thôi thì những chuyện ăn óc khỉ sống, giết voọc, giết loài nọ loài kia bị cho là một thú vui man dã của con người với sinh vật khác loài, nhưng với đồng loại, với bé thơ, với người già, những đối tượng dễ bị tổn thương nhất mà người ta vẫn có thể nhẫn tâm làm như thế này sao? Đằng sau câu chuyện để mặc cụ già bị ngã vỡ đầu trên phố (một đường phố nào đó ở Trung Quốc) còn một câu chuyện dài, đó là có một phụ nữ phương Tây, không chịu nổi cảnh đau lòng đó, đã vừa khóc vừa rút tiền ra nhờ người gọi xe cứu thương đến chở cụ già đi. Những người còn chút lương tri hẳn đã phải vô cùng xấu hổ cho giống loài của mình khi chứng kiến có những kẻ mang danh con người mà khoanh tay đứng nhìn cảnh tượng ấy. Chúng ta không thể nói “loài người đã tiến hóa, văn minh” nếu cách đối xử giữa người với người lại dã man kinh khủng thế này. Từ một xã hội lãnh cảm, vô cảm đến xã hội của những kẻ sát nhân, khoảng cách sẽ không xa nhau hơn bề ngang một sợi tóc. Cái ác mỗi ngày lại không còn giới hạn, cứ giở báo ra mà xem, lâu lâu lại thấy người ta trầm trồ vì một kiểu giết người theo phong cách mới, chưa trùng lặp với bất cứ vụ nào trước đây. Lâu lâu lại thấy một vụ giết người vì những lý do tẻ nhạt chưa từng thấy, vụ sau lại lập một kỷ lục mới, tẻ nhạt hơn, khiến người ta rùng mình, hoang mang, lo sợ. Trong nhiều giấc mơ bấn loạn, tôi từng mơ mình có thể đi thật xa thật xa, lánh xa những mặt người mà bên trong là mặt quỷ. Tôi từng ước mình lạc vào một thế giới nào đó, giữa thiên nhiên hài hòa, mà ở đó con người phải tự trồng cấy lấy mà ăn, tự dệt áo lấy mà mặc, muốn có nhạc thì phải tự so lấy phím đàn, muốn nghe hát thì phải tự hát, đừng có hàng hiệu, đừng có xe hơi, đừng có những chiếc điều khiển từ xa gì hết. Ở thế giới ấy, trẻ em sẽ đi học với bài học đầu tiên là tình yêu thuần khiết, yêu bố mẹ ông bà, yêu con chó con mèo, thương ngọn cây chiếc lá. Ở thế giới ấy, con người nói ra những từ “thương yêu”, “đùm bọc”, “chân thực”, “thủy chung”, “trọng nhân”, “trọng nghĩa”... mà không thấy ngượng ngùng. Và trên hết, con người sẽ được một bàn tay vô hình nhấn một cái nút “F5” vô hình nào đó trên cơ thể, để quay lại từ đầu, để học cách sống mà biết thương nhau. (Mi An - phunutoday.vn)

 

Cái ác đã không còn giới hạn

Lại thêm lần nữa, dư luận chấn động vì hành vi gây án một cách man rợ của gã thanh niên 27 tuổi, xuống dao hạ sát bé gái 4 tuổi để tiện bề thực hiện hành vi xâm hại chị của bé. Đau đớn thay, chị bé gái ấy vừa mới 8 tuổi. Cũng trong thời điểm đó, Cơ quan Công an truy bắt được kẻ cưỡng dâm rồi hạ sát một bé gái khác. Sau khi gây án, hung thủ xóa hiện trường bằng cách quẳng thi thể của cô bé tội nghiệp ấy xuống một cái giếng hoang. Nạn nhân mới 11 tuổi. Giữa nạn nhân và hung thủ có mối quan hệ họ hàng. Nạn nhân gọi hung thủ là… ông bác. Bạo tàn hơn, bé gái đang tắm. Gã đàn ông ấy phá cửa xông vào, dùng sức mạnh để thỏa mãn bản năng của giống đực. Giữa bé gái và gã đàn ông ấy, có mối quan hệ không thể gần hơn được nữa. Bé gái gọi hung thủ là cha ruột. Vài ngày trước, Tòa án nhân dân Tp HCM tuyên gã mức án 18 năm tù giam vì hành vi "Hiếp dâm trẻ em". 1. Lâu rồi, người dân sinh sống tại Tp HCM hoảng hốt với những vụ việc liên quan đến "sát thủ trên đường phố". Ở thời điểm ấy cứ cách vài ngày là lại xảy ra một vụ việc có kịch bản tương tự nhau, va quệt xe dùng hung khí hạ sát lẫn nhau. Nỗi sợ hãi đó bị xóa nhòa bởi vụ án vợ đốt chồng là nhà báo. Trong khi, đám đông còn đang choáng váng với ngọn lửa thiêu rụi ân tình ấy thì lại xuất hiện thêm một vụ việc nghiêm trọng. Nội dung có thể tóm gọn đơn giản, vợ thua cờ bạc đòi bán nhà, chồng không chịu nên đầu độc chồng. Trên thực tế, những mâu thuẫn dẫn đến tội ác trong đời sống vợ chồng hoặc các mối quan hệ khác là điều vẫn thường xảy ra. Thế nhưng người đàn bà đốt chồng và người đàn bà đầu độc chồng đã gây chấn động dư luận là bởi dẫu ít dẫu nhiều thì họ cũng là những người có danh phận. Rất ít người có thể nghĩ rằng trong những gia đình ấy lại xuất hiện một thành viên có cách hành xử tàn nhẫn đến vậy. Nói điều này để thấy rằng, cái ác đã hiển hiện khắp mọi nơi Mức độ nghiêm trọng của các vụ việc khiến người ta có cảm giác rằng, có thể sự thương tâm đã đến giới hạn cuối cùng. Thế nhưng, một Lê Văn Luyện đã xóa nhòa cái hy vọng mỏng manh ấy. Tội ác của Lê Văn Luyện là điều không nên nhắc lại, nhưng vẫn đau lòng với câu hỏi không có mệnh đề trả lời "Tại sao vẫn có một bộ phận thanh thiếu niên sùng bái Lê Văn Luyện?". Người đàn ông có hành vi xâm hại con gái ruột của mình tại toà. Tại sao vẫn có những cậu nhóc mài đao, mài kiếm chuẩn bị thực hiện các hành vi gây án, chụp ảnh đăng đầy trên các diễn đàn mạng với khẩu hiệu đầy tự hào "đàn em anh Luyện". May mà cơ quan công an đã kịp thời tóm cổ được những đàn em mặt búng ra sữa của sát thủ tuổi dưới 18 tám ấy. Một khi cái ác đã được tung hô. Một khi hành vi giết người cướp của được xem là biểu tượng của số má giang hồ. Một khi hành động gần như là xóa sổ một gia đình được ca tụng như là một chiến công… thì chuyện gì lại không thể xảy ra. Sòng phẳng và cần thiết phải thừa nhận, ở thời điểm hiện tại, ngay chính lúc này, xã hội đang đối mặt với cái mà tôi tạm gọi là "sự lệch chuẩn về đạo đức". 2. Sự lệch chuẩn được thể hiện rất rõ trong hoàn cảnh của mọi cá nhân. Đôi lúc có cảm giác, không còn cái chuông nào đủ lành để phát ra tiếng kêu nhằm gióng một hồi cảnh tỉnh về sự lệch chuẩn ấy (?!). Như được phát triển theo lối "tuần tự nhi tiến", sự lệch chuẩn đạo đức đã vươn quá tầm kiểm soát. Lý ra, ngay khi xảy ra vụ việc thầy giáo xâm hại nữ sinh, hiệu trưởng mua dâm học trò… Đối với một dân tộc có truyền thống "Nhất quân, nhì sư, tam phụ", đại khái "Trước là vua, sau đến thầy, thứ ba là cha", thì trước hành vi xóa nhòa sự kính trọng của cả một hệ thống tư tưởng ấy. Những người có trách nhiệm nhất thiết phải nhanh chóng hành động để đưa ra giải pháp nhằm chấn chỉnh lại sự lệch chuẩn về đạo đức. Tiếc thay, cuộc chấn hưng đã không xảy ra. Lâu dần, như căn nhà tranh vào mùa mưa lũ bị dột nát, không còn phương thức nào có thể cải tạo hay vá víu lại được nữa. Tội ác đã không còn hạn định về biên độ. Cái ác kinh khiếp đến mức, báo chí đã cạn từ để miêu tả hành vi của những kẻ thủ ác, như "cuồng dâm, biến thái, bệnh hoạn, man rợ, súc vật, thú tính"… những tính từ miêu tả hoặc danh từ miệt thị mà cách đây vài năm, rất hiếm thấy xuất hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng. Một khi không còn những rào cản đạo đức vô hình, thì biết lấy gì để ngăn cản cái ác. Những giá trị truyền thống giờ thành điều lạ trong xã hội. Thay vì kính trọng cha mẹ, ông bà… bọn trẻ nhào lên Facebook mắng từ trên xuống dưới các thành viên của gia đình. Rồi nhanh chóng ùa nhau hôn... cái ghế còn hơi ấm của một gã bất nam bất nữ có tên Bi (Rain) đến từ xứ sở Hàn Quốc. Bọn trẻ sưu tập những hình ảnh của người bị tai nạn giao thông, tai nạn lao động… rồi thay nhau chuyển lên mạng Internet nhằm chứng minh mình là "một người quan trọng". Ngoài ra, bọn trẻ không quan tâm đến cảm xúc hay sự mất mát của người thân người bị nạn. Đương nhiên, đó chỉ là một bộ phận rất nhỏ thanh thiếu niên trong xã hội. Nhưng, cái đáng lo ngại chính là, sự vô cảm lan nhanh không thua kém gì loại virus tạo nên thứ dịch hạch nào đó. Sự lệch chuẩn về đạo đức hình thành ngoài ý muốn, có sự giúp sức vô tình (cũng có thể là cố ý) của những "quái thai" truyền thông. Họ nhân danh báo chí, lên án cái ác bằng cách "gặm đến mòn răng" nỗi đau của chính người bị hại lẫn gia đình của người bị hại. Họ ra rả vào tai đám đông những tình tiết án mạng, những tiểu tiết một vụ xâm hại… Họ khơi mở hết khả năng chữ nghĩa của mình để cung phụng bức tranh xã hội toàn màu đen kịt cho đám đông thưởng ngoạn. Cái ác không được phân định để ngăn chặn từ tư tưởng và sự phục vụ cho thói quen ve vuốt trí tò mò của đám đông. Cứ vậy mà tăng tiến cho đến lúc trở nên quen thuộc.. Cái ác trở nên quen thuộc thì làm gì còn có biên độ của sự giới hạn(?!)

Ngô Minh Luân